PATLAYICI ORTAMDA ÇALIŞAN TEÇHİZATIN SEÇİMİ

PATLAYICI ORTAMDA ÇALIŞILAN ELEKTRİKSEL TESİSLERDE KULLANILAN

EXPROOF EKİPMANIN SEÇİMİ ve TESİSATA MONTAJI

(Daha detaylı açıklamalar için TS EN 60079-14 Standardına başvurulmalıdır)

Not: IEC 60079-14 standardına ilişkin sunu için tıklayınız...

Patlamaya karşı korumalı olarak seçilecek (Ex) Teçhizat;

Patlayıcı ortamın gaz gurubu ve sıcaklık sınıfına uygun olmalıdır

Bazı yerlerde karışık gazların bulunma ihtimali varsa cihaz seçimi, en tehlikeli gruba giren gaza ve sıcaklık sınıfı da en düşük patlama sıcaklığı olana göre yapılır.

Koruma tipi kullanım için uygun olmalıdır

Tehlike bölgelerine göre kullanılacak koruma tipleri sınırlandırılmıştır

Çevre şartlarına uygun olmalıdır

Burada verilen esaslar patlayıcı gaz ortamları için normal kabul edilen çevre şartları için geçerlidir. Çevre ve çalışma şartları değişikse;

Örneğin:

Korozif etkili gaz ve buhar fışkırmaları,

Sıvı damlamaları
Ağır darbe
Aşırı tozlanma v.b

diğer şartlar mevcutsa patlamaya karşı koruma tedbirlerinin yanı sıra bu çevre ve çalışma şartlarına karşı cihaz muhafazalarında ‘MUHAFAZA KORUMA DERECELERİ INGRESS PROTECTION =IP KORUMALARI’ da bulunmalıdır

Bakım ve idamesi kolay olmalıdır

Patlamaya karşı korumalı teçhizatın montajından sonra aynı özelliklerini koruyarak işletilmesi gerekmektedir. Bu nedenle teçhizat seçilirken bakım periyodu ve bakım kolaylıklarının yanı sıra yedek parça temin kolaylığı da dikkate alınmalıdır.

Ekonomik olmalıdır

Satın alma fiyatının uygunluğunun yanı sıra işletme-bakım ve yedek parça temin zamanı ve masrafı ile cihazın ekonomik ömrü göz önünde bulundurulmalıdır

Tehlikeli alanlar, uygun elektriksel tesislerin tasarımını ve uygun elektriksel tesisin seçimini sağlamak için IEC 60079-10-1’e göre gazlar, buharlar ve sisler için bölge 0, bölge 1 ve bölge 2 ve IEC 60079-10-2’ye göre yanabilir tozlar için ise bölge 20, bölge 21 ve bölge 22 seklinde sınıflandırılır

Elektriksel teçhizat, uygulanabilir olduğu sürece, tehlikesiz alanlara yerleştirilmelidir. Bunun yapılamadığı yerlerde, en az tehlikeli olan bir alana yerleştirilmelidir.

Tehlikeli alanlardaki elektriksel tesisler de tehlikesiz alanlardaki tesisler ile ilgili uygun özelliklere uygun olmalıdır. Bununla birlikte tehlikesiz alanlar ile ilgili özellikler tehlikeli alanlardaki tesisler için yetersiz olabilir.

Elektrikli teçhizat ve malzemeler, güç, gerilim, akım, frekans, görev ve tesis güvenliğini tehlikeye atabilen uyumsuzlukların bulunduğu diğer karakteristikler ile ilgili kendi elektriksel beyan değerleri içinde tesis edilmeli ve kullanılmalıdır. Özellikle, teçhizatın kullanıldığı besleme sistemine uygun gerilim, frekans ve doğru gerilim, frekans ve diğer parametreler için sıcaklık sınıfının tesis edildiğini sağlamak için dikkat edilmelidir.

Tehlikeli bölgelerdeki tüm elektriksel teçhizat ve kablolama, Madde 5 ilâ Madde 13 (dâhil) ve özel tip koruma ile ilgili ilâve özelliklere (Madde 14 ilâ Madde 23) göre seçilmeli ve tesis edilmelidir.Teçhizat, kendi dokümantasyonuna uygun olarak tesis edilmelidir. Değiştirilebilir bölümlerin doğru tip ve beyan değerinde olması sağlanmalıdır. Tesisin tamamlanması üzerine, teçhizatın ve tesisin ilk muayenesi IEC 60079-17’ye uygun olmalıdır. Tesisler tasarımlanmalı ve teçhizat ve malzemeler, muayene ve bakım kolaylığı sağlayacak bir şekilde tesis edilmelidir (IEC 60079-17)

İstisnai şartlarda, örneğin araştırma, geliştirme, patlamadan korunmuş teçhizatının bulunmadığı pilot fabrika gibi kullanılan teçhizat ve sistemlerin bu standardın özelliklerini karşılaması, yetkili kuruluşun gözetiminde aşağıdaki bir veya daha fazla şartı karşılaması şartıyla gerekli değildir.

Patlayıcı gaz ortamının meydana gelmemesini temin için önlemler alınmalı veya patlayıcı bir gaz/toz ortamının meydana gelmesi üzerine bu teçhizatın bağlantısının kesilmesini temin için önlem alınmalıdır. Bu durumda, örneğin, ısınan bölümler nedeniyle bağlantının kesilmesinden sonra tutuşma da önlenmelidir veya yangınlar veya patlamalar tarafından insanlara ve çevreye yayılacak tehlikenin önlenmesin için de önlemler alınmalıdır.

İlave olarak, alınan önlemler aşağıdaki özelliklerdeki yetkili kuruluş tarafından yazılı olarak hazırlanır:

Bu özelliklere ve diğer ilgili standartlara ve tehlikeli alanlarda kullanım ile ilgili elektriksel teçhizat ve sistemlerin kullanımına ilişkin uygulama kodlarına aşina olan
Değerlendirmeyi yapmak için gerekli tüm bilgiye ve erişime sahip olan personeli olan

DOKÜMANTASYON:

Tesisi düzgün bir şekilde tasarlamak, kurmak veya genişletmek için, tehlikesiz alanlar için gerekenlere ilâveten, uygulanabilir yerlerde, aşağıdaki bilgi gereklidir:

PATLAYICI ORTAM ALANINA AİT DOKÜMANTASYON:

Alan sınıflandırma dokümanları (IEC 60079-10-1 ve IEC 60079-10-2 ’ye bakılmalıdır),
Tesis ve bağlantılı olduğu yerler ile ilgili talimatlar,
Uygulanabildiği durumda elektriksel teçhizatın grubu veya alt grubu ile ilgili gaz/toz veya buhar sınıflandırması,
Mevcut gaz/toz veya buharın sıcaklık sınıfı veya tutuşma sıcaklığı,
Elektriksel öz direnç dâhil malzeme karakteristikleri, yanabilir toz kümesinin en küçük tutuşma sıcaklığı, yanabilir toz tabakasının en küçük tutuşma sıcaklığı ve yanabilir toz kümesinin en küçük tutuşma enerjisi bilinmeli ve kaydedilmelidir.
Harici etkiler ve ortam sıcaklığı bilinmeli ve izlenmelidir

EKİPMANA AİT DOKÜMANTASYON:

İmalatçının teçhizat seçimi, montajı ve iç denetim için talimatları,
Özel kullanma şartlarına sahip elektriksel teçhizat ile ilgili dokümanlar, (örneğin sertifika numarası sonunda yer alan “X” işaretlemesine sahip sertifika numaralı teçhizat)
Kendinden güvenlikli sistem için açıklayıcı sistem dokümanı (Madde 16.2.4.2.’ e bakılmalıdır)

Mevcut bir tesisi genişletmek veya düzgün bir şekilde tesis etmek için de dokümantasyon, (tehlikesiz alanlar için gerekenlere ilâveten), uygulanabilir yerlerde, aşağıdaki bilgileri de içermelidir:

MONTAJA AİT DOKÜMANTASYON:

Tesis faaliyetinden sorumlu personele uygun bir biçimde sağlanan cihazın doğru olarak kurulumunu temin için gerekli bilgi (IEC 60079-0’daki talimatlara bakılmalıdır
Örnek olarak, sıcaklık beyan değerleri, koruma tipi, IP beyan değerleri, korozyona dayanıklılık gibi teçhizatın maruz kaldığı alan ve ortam için teçhizatın uygunluğu ile ilgili doküman
Bağlantı sistemlerinin tiplerini ve ayrıntılarını gösteren planlar
Korumanın özel tipi için olan özelliklere uygunluk için (örneğin d- tipi veya e- tipi koruma) kablo giriş sistemlerinin seçilme kriterlerinin kayıtları (Kablo glend dokümantasyonu);
Elektrik/elektronik devrenin açıklanmasıyla ilgili olan şemalar ve şekiller
İlk muayene kayıtları (IEC 60079-14 standardı Ek C (IEC 60079-17 e atıfta bulunan)
İmalâtçının/uzman personelin beyanı, (Bakınız IEC 60079-14 standardı Madde 4.4.2)

İLK MUAYENE

Teçhizatın kurulumu IEC 60079-14 standardına uygun bir şekilde yapılmalıdır
Değiştirilebilir parçaların uygun tip ve sınıflandırmada olduğundan emin olunmalıdır
Montajın tamamlanmasından ve ilk kullanımdan önce, IEC 60079-17'deki muayenenin “detay” derecesine dayanan IEC 60079-14 standardı Ek C'ye uygun bir şekilde teçhizat ve kurulumun “ilk detaylı muayenesi” gerçekleştirilmeli ve kayıt altına alınmalıdır

MALZEMENİN UYGUNLUK GARANTİSİ (IEC STANDARTLARINA GÖRE BELGELİ EKİPMAN)

IEC 60079 serisine, veya IEC 61241 serisine göre belgeli teçhizat, bu standartlara uygun olarak seçilip montajı yapıldığında tehlikeli alanlar için gerekli özellikleri karşılar

IEC (IECEx) STANDARTLARI

Bu standartlarda belirtilen gereklilikler IEC 60079 serisindeki IEC standartlarının güncel sürümlerine dayanır
Eğer teçhizatın IEC 60079 serisinin güncel sürümlerine uygun sertifikası yoksa bu standartta verilen gerekliliklerle uyumlu olmayabilir
Güvenli kullanımı emniyete almak için ek tedbirlerin uygulanması gerekebilir

IEC (IECEx) STANDARTLARINA GÖRE BELGESİZ EKİPMAN

Kendinden güvenlikli devre içinde kullanılan basit donanımdan (simple apparatus) ayrı olarak hiçbir şekilde belgesi olmayan veya belgesi olan ancak Madde 4.4.1’de verilen standartların birisine uygun olmayan tehlikeli alan içinde kullanım için teçhizatın seçilmesi belgeli uygun teçhizatın elde edilebilir olmadığı ortamlara sınırlandırılmalıdır
Tesis ve işaretleme özellikleriyle birlikte bu şekildeki teçhizatın kullanılması için onaylama; kullanıcı, imalatçı veya üçüncü parti tarafından (akredite kuruluş veya onaylanmış kuruluş) yapılmalı ve onaylanma dosyasına kaydedilmelidir. Bu şartlar altında bu standardın aşağıdaki özellikleri uygulanmayabilir

TAMİR EDİLMİŞ, İKİNCİ EL VEYA MEVCUT EKİPMANIN SEÇİLMESİ

Mevcut, ikinci el veya tamir edilmiş teçhizatın yeni bir tesiste kullanılması amaçlandığında, sadece aşağıdaki durumlarda yeniden kullanılmalıdır:

Teçhizatın değişikliğe uğramadığı ve orijinal belgenin kapsamını karşılayan bir durumda (herhangi bir tamir veya bakım dâhil) olduğu doğrulanabilirse,
Göz önüne alınan eleman ile ilgili teçhizat standartlarındaki değişiklikler ilave güvenlik ön tedbirlerini gerektirmiyorsa
Teknik özelliklerin mevcut tesise özdeş olmadığı durumda kullanılan teçhizatın hareketi tesisin ‘yeni’ kabul edilmesine sebep olabilir
Teçhizatın çift belgeli; örneğin, kendinden güvenlikli donanım olarak belgeli ve başka bir koruma tipi ile birlikte (alevsızdırmaz teçhizat gibi) belgelendirilmiş olduğu durumda yeni kullanıma için amaçlanmış yer için kullanılan koruma tipinin, orijinal olarak tesis edilmiş ve ardışık olarak bakımı yapılmış bir şekilde uzlaşılmış olunmasına dikkat edilmelidir
Farklı koruma kavramları farklı bakım özelliklerine sahiptir. Yukarıdaki örnekte orijinal olarak aleve dayanıklı olarak tesis edilmiş donanım, güvenliğin örnek olarak besleme bağlantı uçlarındaki aşırı gerilime bağlı olan veya orijinal olarak kendinden güvenlikli tesis edilmiş, daha sonra alevsızdırmaz (Ex "d" koruma tipli) olarak kullanılmadan önce alev yollarında herhangi bir hasarın olmamasını sağlamak için bir kontrolün gerekli olduğu kendinden güvenlikli devre içindeki güvenlik bileşenlerinde hiçbir hasarın olmadığı doğrulanmadıkça sadece alevsızdırmaz (Ex "d" koruma tipli) olarak kullanılmalıdır

PERSONELİN NİTELİKLERİ

Bu standardın kapsamında bulunan tesisin tasarımı, teçhizatın seçilmesi ve montajı, sadece eğitimi çeşitli koruma tipleri ve tesis uygulamaları, ilgili kurallar ve yönetmelikler ile alan sınıflandırılmasının genel prensipleri hakkındaki talimatları ihtiva eden personel tarafından yapılmalıdır
Personelin yeterliği yapılacak isin tipiyle ilgili olmalıdır (IEC 60079-14 standardı IEC 60079-14 Ek A’ye bakılmalıdır). Uygun olan sürekli tahsil veya eğitim düzgün aralıklarda personel tarafından yerine getirilmelidir

ELEKTRİKLİ MALZEMENİN SEÇİMİ

Tehlikeli alanlar için uygun elektriksel teçhizatı seçmek için a ağıdaki bilgiler gereklidir:

Uygulanabildiği yerde teçhizat koruma seviyesi özellikleri dâhil tehlikeli alanın sınıflandırılması,
Uygulanabildiği yerde elektriksel teçhizatın grubu veya alt grubu, ilgili gaz, buhar veya toz sınıflandırılması,
Mevcut gazın veya buharın tutuşma sıcaklığı ı veya sıcaklık sınıfı,
Yanabilir toz kümesinin en küçük tutuşma sıcaklığı, yanabilir toz tabakasının en küçük tutuşma sıcaklığı ve yanabilir toz kümesinin en küçük tutuşma enerjisi,
Harici etkiler ve ortam sıcaklığı
Teçhizat koruma seviyelerinin (EPL) özelliklerinin alan sınıflandırma şemasına kaydedilmesi tavsiye edilir. Sonuçlar risk değerlendirilmesine tabi tutulmamış olsa bile bu durum ayrıca uygulanmalıdır (Madde 5.3’e)

PATLAMA TEHLİKESİ OLAN BÖLGELER

Tehlikeli alanlar bölgelere sınıflandırılır
Bölgelere ayırma, patlamanın potansiyel sonuçlarını dikkate almaz
Patlayıcı ortamın daha sık meydana gelmesi, tutuşma kaynağının olasılığına karşı daha büyük güvenlik seviyesinin gerekli olduğu istatistik esasta bu standardın önceki baskıları koruma kavramlarını bölgelere ayırmıştır

EKİPMAN KORUMA SEVİYELERİ (EPL) ve PATLAMA TEHLİKESİ OLAN BÖLGELER ARASINDAKİ İLİŞKİ

Sadece bölgelerin alan sınıflandırma dokümantasyonunda tanımlandığı durumda Çizelge 1’deki EPL’ler ve bölgeler arasındaki ilişki takip edilmelidir

EPL’lerin alan sınıflandırma dokümanında tanımlandığı durumda teçhizatın seçimi için gerekli olan özellikler izlenmelidir
Çizelge 1’de verilen EPL’ler ile bölgeler arasındaki ilişkiye alternatif olarak EPL’ler risk esasına göre diğer bir ifadeyle tutuşmanın sonuçları dikkate alınarak belirlenebilir. Bu durum bazı ortamlarda daha yüksek EPL gerektirebilir veya Çizelge 1’de açıklanandan daha düşük EPL’ye izin verebilir

EPL’LERE GÖRE TEÇHİZATIN SEÇİLMESİ (EPL’LER ve KORUMA TİPLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ)

IEC standartlarına göre geçerli koruma tipleri göre tahsis edilmiştir

EPL ‘Ga ’veya ‘Da ’ GEREKTİREN YERLERDE KULLANIM İÇİN TEÇHİZATIN SEÇİMİ

Elektriksel teçhizat ve devreler, sırasıyla teçhizat EPL ‘Ga’ veya EPL ‘Da’ olarak işaretlenirse veya sırayla EPL ‘Ga’ veya EPL ‘Da’ özelliklerini karşılayarak Çizelge 2’de verilen koruma tiplerini kullanırsa EPL ‘Ga’ veya EPL ‘Da’ gerektiren yerlerde kullanılabilir. (Örneğin IEC 60079-1 e göre da koruma tipi olarak işaretlenmiş olması gibi
Tesis, kullanılan koruma tipine uygun olarak bu standardın özelliklerine uygun olmalıdır. ‘Ga’, korumanın birleşik tipleri için IEC 60079-26’ya uygun olarak işaretlendiğinde tesis eş zamanlı olarak kullanılan koruma tipine uygun olarak bu standardın özelliklerine uygun olmalıdır

EPL ‘Gb’, ‘Db’ GEREKTİREN YERLERDE KULLANIM İÇİN TEÇHİZAT

Elektriksel teçhizat, sırasıyla teçhizat EPL ‘Ga’ veya ‘Gb’ ve ‘Da’ veya ‘Db’ olarak işaretlenirse veya sırasıyla EPL ‘Ga’ veya ‘Gb’ ve ‘Da’ veya ‘Db’ özelliklerini karşılayarak Çizelge 2’de verilen koruma tiplerini kullanırsa EPL ‘Gb’ veya ‘Db’ gerektiren yerlerde kullanılabilir. Tesis, kullanılan koruma tipine uygun olarak bu standardın özelliklerine uygun olmalıdır(Örneğin IEC 60079-1 e göre db koruma tipi olarak işaretlenmiş olması gibi)

TEÇHİZAT GRUPLANDIRMASINA GÖRE SEÇİM

Elektriksel teçhizat Çizelge 3’e uygun olarak seçilmelidir.

Elektriksel teçhizat ilgili gaz veya buhara uygunluğunu gösteren şekilde işaretlendiği durumda bir yetkili kuruluş (Akredite kuruluş veya Onaylanmış Kuruluş -Notified Body) tarafından tam bir değerlendirmesi yapılmaksızın ve bu şekildeki kullanım için uygun olduğunu gösteren değerlendirme sonuçları olmaksızın diğer gaz veya buharlar ile kullanılmamalıdır

PATLAYICI ORTAMDA KULLNILACAK ELEKTRİKLİ TEÇHİZATIN KULLANILDIĞI YERDEKİ PATLAYICI ÖZELLİKTEKİ GAZIN, BUHARIN VEYA TOZUN TUTUŞMA SICAKLI INA VE ORTAM SICAKLI INA GÖRE SEÇİMİ

Elektriksel teçhizat, en büyük yüzey sıcaklığı mevcut olabilen gazın, buharın veya tozun tutuşma sıcaklığına erişemeyecek şekilde seçilmelidir
Elektriksel teçhizatın işaretlenmesi ortam sıcaklık aralığı ihtiva etmiyorsa teçhizat – 20 0⁰C ilâ + 400⁰C olan sıcaklık aralığı içinde kullanılacak şekilde tasarımlanır. Elektriksel teçhizatın işaretlenmesi bir ortam sıcaklık aralığı ihtiva ederse teçhizat bu aralık içinde kullanılacak şekilde tasarımlanır
Ortam sıcaklığı sıcaklık aralığı dışında ise veya örnek olarak, işlem sıcaklığı veya güneş ışınımına maruz kalma gibi diğer faktörlerden kaynaklanan sıcaklık etkisi varsa, cihaz üzerindeki bu etki dikkate alınmalı ve tedbirler doküman haline getirilmelidir
Normal olarak kablo manşonları sıcaklık sınıfına veya ortam çalışma sıcaklığı aralığı işaretlemesine sahip değildir. Bunlar beyan işletme sıcaklığına sahiptir ve işaretlenmediklerinde işletme sıcaklığı olağan olarak – 20 ⁰C ilâ + 80 ⁰C’ dır. Farklı işletme sıcaklıkları gerekliyse, kablo manşonunun ve ilgili bölümlerin bu uygulamalar için uygun olmasına dikkat edilmelidir

PATLAYICI GAZ VEYA BUHAR ile TUTUŞMA SICAKLIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Elektriksel teçhizat üzerinde işaretlenmiş sıcaklık sınıfları için olan semboller, Çizelge 4’te gösterilen anlama sahiptir.

PATLAYICI TOZ ile TUTUŞMA SICAKLIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Toz tabakaları, toz cinsine bağlı olarak, en küçük tutuşma sıcaklığındaki azalma ve ısıl yalıtımdaki artış gibi özelliklerle, tozun bulunduğu yerdeki tabaka kalınlığı artışı olarak iki özellik gösterir:

Koruma tipi “tD" (uygulama A) korumanın bütün tipleri için hem toz kümeleri ve hem de 5 mm’ ye kadar olan kalınlıklar ve
Koruma tipi “tD" (uygulama B) için 12,5 mm’ ye kadar olan kalınlıklar için IEC 61242-2-1’de (IEC 80079-20-2) belirtilen metotlara uygun olarak deneyden geçirildiğinde donanımın en büyük izin verilebilen yüzey sıcaklığı, ilgili tozun en küçük tutuşma sıcaklığından güvenlik sınırının çıkarılmasıyla belirlenir.
Tabaka kalınlığının yukarıda verilen değerlerden daha büyük olduğu tesisler için en büyük yüzey sıcaklığı tabaka kalınlığına yapılan özel atıfla ve kullanılan malzemenin (malzemelerin) bütün karakteristikleriyle belirlenmelidir. Aşırı kalınlıkta olan toz tabakaları örnekleri IEC 60079-14 standardının Ek L’sinde bulunabilir

TOZ BULUTLARININ VARLIĞI DURUMUNDA SICAKLIK SINIRLAMALARI

IEC 60079-0'a uygun şekilde tozsuz bir test yöntemiyle test edilen teçhizatın maksimum yüzey sıcaklığı ilgili toz/hava karışımının Celcius derecesindeki minimum ateşlenme sıcaklığının üçte ikisini geçmemelidir:

Tmax ≤ 2/3 T_CL

Burada T_CL toz bulutunun minimum ateşlenme sıcaklığıdır

TOZ TABAKALARININ MEVCUT OLMASI DURUMUNDA SICAKLIK SINIRLAMALARI

5 mm. e kadar olan kalınlıkta olan tozlar için IEC 60079-0 tozsuz deney metoduyla deneyden geçirildiğinde donanımın en büyük yüzey sıcaklığı, ilgili tozun 5 mm tabaka kalınlığı en küçük tutuşma sıcaklığının aşağısında 75 °C’u geçmemelidir.
Tenbüyük=T5 mm-75 °C
Burada; T5 mm, 5 mm kalınlığındaki toz tabakasının en küçük tutuşma sıcaklığıdır
5 mm üzerinde 50 mm’ye kadar olan kalınlıkta olan toz tabakaları için; Uygulama A donanımda oluşma olasılığı olduğu durumda en büyük izin verilebilir yüzey sıcaklığı azaltılmalıdır. Kılavuz için 5 mm’lik tabaka için 250 ⁰C üzerinde en küçük tutuşma sıcaklıklarına sahip tozun olduğu yerde kullanılan donanımın izin verilebilir en büyük yüzey sıcaklındaki azalmanın örnekleri, tabakaların derinliğinin artırılması için olan a aşağıdaki grafikte (Şekil 1) gösterilmiştir

5 mm’lik tabakanın tutuşma sıcaklığının 250 °C’un altında olduğu durumda veya grafiğin uygulanması ile ilgili herhangi bir şüphe olduğu durumda donanım için Laboratuvar doğrulaması yapılmalıdır

KAÇINILMAZ TOZ TABAKALARI

Bir toz tabakasının donanımın yan taraflarında ve tabanında oluşmasından kaçınılamadığı durumda veya donanım tamamen tozun içine gömülü olduğu durumda yalıtımın etkisinden dolayı daha düşük yüzey sıcaklığı gerekli olabilir
Tabaka derinliğinin 50 mm’den büyük muhafazalar için donanımın en büyük yüzey sıcaklığı, izin verilen tabaka derinliği referans olarak en büyük yüzey sıcaklığı ı T_L (Limit T sıcaklığı) ile işaretlenebilir.
Tabaka derinliği için donanım TL ile işaretlendiği durumda, L tabaka derinliğinde yanabilir tozun tutuşma sıcaklığı T _5mm yerine uygulanmalıdır. Donanımın en büyük yüzey sıcaklığı T_L, L tabaka derinliğinde yanabilir tozun tutuşma sıcaklığından en az 75 ⁰C daha düşük olmalıdır. Oldukça kalın toz tabakaları örnekleri TS EN 60079-14 standardının Ek L’sinde bulunabilir.

TOZ İÇİN IŞIMA TEÇHİZATININ ("LAZER"Lİ) SEÇİLMESİ

Lazerlerin veya EPL “Ga”, “Da”, “Gb” veya “Db” elektrikli teçhizatın sürekli dalga kaynaklarının çıktı parametreleri aşağıdaki değerleri a mamalıdır:

Sürekli dalga lazerleri ve diğer sürekli dalga kaynakları için 5 mW/mm2 veya 35 mW, ve
Darbe lazerleri veya pals aralığı en az 5 sn olan pals ışık kaynakları için 0,1 mJ/mm2.
Lazerlerin veya EPL “Gc” veya EPL “Dc” elektrikli teçhizatın sürekli dalga kaynaklarının çıktı parametreleri aşağıdaki değerleri aşmamalıdır:
- Sürekli dalga lazerleri ve diğer sürekli dalga kaynakları için 10 mW/mm2 veya 35 mW, ve
- Darbe lazerleri veya pals ışık kaynakları için 0,5 mJ/mm2.
- Darbe aralığı 5 sn’den az olan radyasyon kaynakları sürekli dalga kaynağı sayılmıştır
- Bu değerler IEC 60079-0’dan alınmıştır

Dışarıda kurulmuş olan ama tehlikeli alana ışıma yapan teçhizat için IEC 60079-14 Madde 5.7.1. gerekleri uygulanmalıdır. Tehlikeli alanın dışında bulunan veya bu gerekliliğin belirtilmediği IEC 60079-0 veya IEC 60079-28’in bir sürümüne uygun sertifikası bulunan teçhizatlar için bu değerler teçhizat üreticisi tarafından onaylanabilir

TUTUŞMA İŞLEMİ

Özellikle odaklama durumunda optik spektral aralıktaki ışıma toz kümeleri veya toz tabakaları için bir tutuşma kaynağı ı olabilir. Örnek olarak:

Nesneler ışımayı yoğunlaştırırsa güneş ışığı bir tutuşmayı başlatabilir. (Örnek olarak, iç bükey ayna, ince kenarlı lensler, vbg.)

Flaş lambaları gibi yüksek yoğunluklu ışık kaynaklarından olan ışıma bazlı ortamlarda toz parçacıkları tarafından büyük miktarda emilir. Bu toz parçacıkları toz kümeleri veya toz tabakaları için bir tutuşma kaynağı olur.

Lazer ışıma olması durumunda (örnek olarak, işaretle me, telemetreler, ölçme, yön bulucular gibi) uzun mesafelerde odaklanmamı ı ın demetinin düzgün güç yoğunluğu veya enerjisi tutuşma olasılığının olacağı şekilde çok büyük olabilir. Burada, ısınma esas olarak toz tabakalarının üzerindeki lazer demetinin etkisinden veya ortamdaki toz parçacıklarındaki soğurmadan kaynaklanır. Özellikle güçlü odaklanma, odak noktasında 1000 ⁰C’ tan daha fazla sıcaklıklara sebep olabilir

Kendiliğinden tutuşma üreten teçhizatın (örnek olarak lambalar, elektrik arkları, lazerler, vb) bir tutuşma kaynağıı olabileceği ihtimaline dikkat edilmelidir

PATLAYICI TOZ ORTAMI İÇİN ULTRASONİK TEÇHİZATIN SEÇİLMESİ

Tehlikeli alanda kurulmuş olan veya tehlike alan dışında kurulmuş ama tehlikeli alana ışıma yapan teçhizat için, EPL “Ga”, “Gb”, “Gc”, “Da”, “Db”, veya “Dc” elektrikli teçhizatın ultrason kaynaklarının çıkışları a aşağıdaki değerleri geçemez:

Sürekli kaynaklar için 0,1 W/cm2 ve 10 MHz,

Darbe kaynakları için ortalama güç yoğunluğu 0,1 W/cm2 ve 2 mj/cm2.

Tehlikeli alanın dışında bulunan veya bu gerekliliğin belirtilmediği IEC 60079-0'ın bir sürümüne uygun sertifikası olan teçhizatlar için bu değerler teçhizat üreticisi tarafından onaylanabilir

PATLAYICI ORTAMDA ULTRASES (ULTRASOUND) TUTUŞMA KAYNAĞI OLDUĞUNDA EKİPMAN SEÇİMİ

Ultrases enerjisini oluşturan ses transduseri tarafından serbest kalan büyük enerji oranları, katı veya sıvı malzemeler tarafından soğurulur. Enerji soğurulması olan bu malzemede ısınma meydana gelebilir ve aşırı ısınma durumlarında malzeme en küçük tutuşma sıcaklığının ötesinde de ısınabilir

ELEKTRİKLİ EKİPMANIN KULLANILDIĞI DIŞ ORTAM ETKENLERİ VARSA EKİPMAN SEÇİMİ

Elektrikli teçhizat patlama korumasını olumsuz etkileyebilecek dış etkenlerden korunacak bir şekilde seçilmeli ve/veya kurulmalıdır. Bunlar:

Aşırı yüksek veya düşük sıcaklıklar; güneş radyasyonu; basınç şartları; korozyona sebep olabilecek atmosfer; titreşimler, mekanik darbeler, sürtünme veya aşındırma; rüzgar; boyama işlemleri; kimyasallar; su ve nem; toz; bitkiler, hayvanlar, böcekler olabilir
Dış etkenler kurulum tasarımının bir parçası olarak tanımlanmalı ve kurulum için teçhizatın seçimi ve kontrolü için uygulanan tedbirler dokümante edilmeli ve onay dosyasında bulunmalı
Daha fazla bilgi IEC 60364-5-51'de bulunabilir
Teçhizatın korunma tipini etkileyecek yoğuşmaya neden olabilen, uzun süreli neme ve geniş aralıklı sıcaklık değişimlerine maruz kaldığı durumlarda, yoğuşmayı tatmin edici bir şekilde engellenmesi ve yoğunlaşan sıvının tahliye edilmesi için teçhizata gerekli önlemler sağlanmalıdır
Tasarlanan havalandırma şartlarını etkilemeksizin, dikey olarak dönen elektrikli makinelerin havalandırma girişlerine yabancı cisimlerin dikey olarak düşmesini engelleyecek önlemler alınmalıdır. Eğer teçhizat çalışmak için üretildiği sıcaklık ve basınç şartları dışında çalıştırılırsa elektrikli teçhizatın bütünlüğü etkilenebilir. Bu şartlar altında, daha fazla tavsiye alınması gerekebilir (bkz. ayrıca 5.6)
Arıza durumlarında (örn. diyafram veya kutu arızası) yüksek basınçlı işlem sıvılarının teçhizata girmesinin (örn. basınç anahtarları veya kutulanmış elektrikli motor pompaları) risk doğurabildiği yerlerde, sıvı aşağıdakilerin herhangi birine ya da tümüne neden olabilir:

Teçhizat muhafazasının yırtılması;

Ani ateşlenme riski;

Sıvının kablo veya kanallarla iletilmesi

Teçhizat risk altındaysa işlem sıvısı mahfazası elektrikli teçhizattan güvenli bir şekilde ayrı tutulmalıdır (örn. ana işlem arayüzünde birincil conta kullanımı ve birincil contanın sızıntı yapması durumuna karşı teçhizatın içinde ikincil bir conta kullanımı)

Eğer bu yapılamıyorsa, teçhizatta tahliye donanımı bulunmalı (uygun bir patlama korumalı menfez, dren veya hava deliğiyle) ve/veya herhangi bir sıvının iletimini engellemek için kablolama sistemi sızdırmaz hale getirilmelidir.

Birincil contanın arızalanması durumu (örn. görünür bir sızıntı), teçhizatın kendini belli eden arızası, duyulabilir bir ses veya elektronik saptama ile belli ediliyor olmalıdır

Olası kablolama sistemini sızdırmaz hale getirme yöntemleri: özel sızdırmaz ek yerlerinin veya teker teker iletkenler çevresinde conta içeren kablo rakoru kullanımı veya “mineral-yalıtkan metal yapraklı” (MIM - Mineral Insulated Metalsheath cable) kablo, veya kablo boyunca "epoksi" ek yerlerinin dâhil edilmesi

Kablo izolasyon cihazları uygulanmasının buhar iletimini sadece hafifleteceği ve ek zayıflatıcı tedbirlerin gerekli olabileceği unutulmamalıdır. Havalandırma sistemleri oluşabilecek sızıntıların açıkça görülebileceği şekilde düzenlenmelidir.
Elektrikli teçhizatın işlem sızdırmazlığında uygulanabilecek IEC standartlarının bulunmaması durumunda ulusal standartlar veya IEC 61010-1 gibi diğer uygun standartlara uyulmalıdır. IEC 61010-1 işlem bağlantıları hakkında bazı bilgiler içermektedir.
İşlem sızdırmazlığı için IEC 60079-40 standardı henüz değerlendirilme aşamasındadır ve yayımlanmamıştır
Koruma tipi için gerekenden yüksek dereceli toz ve su giriş (nüfuz) koruması (IP Ingress Protection) olan muhafazalar seçerken (mesela olumsuz bir ortama uygun hale getirmek için) muhafazanın IP derecesi konumun veya gereken korumanın gerektirdiği derecelerin en yükseğinden düşük olmamalıdır. Teçhizata uygun IP derecesi sağlanamadığında bu onay dosyasında belirtilmelidir

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK TAŞINABİLİR, NAKLEDİLEBİLİR VE KİŞİSEL EKİPMANIN SEÇİMİ

Uygulama gereği ve fazladan kullanım esnekliği için farklı alanlarda kullanılmak üzere taşınabilir, seyyar veya kişisel teçhizat gerekebilir. Eğer başka yollarla da korunmuyorsa düşük Teçhizat Koruma Seviyesi (EPL ExplosionProtection Level) li bir teçhizat, yüksek EPL gerektiren bir alana sokulmamalıdır.

Bununla birlikte pratikte bu tür bir sınırlamayı uygulamak (özellikle de seyyar veya kişisel teçhizatla) zor olabilir. Bu nedenle tüm teçhizatın maruz kalacağı konumlar içindeki en yüksek EPL'yi gerektiren konumun gerekliliklerini karşılaması önerilir

Benzer şekilde, teçhizat grup ve sıcaklık sınıflandırması da teçhizatın kullanılabileceği tüm gaz, buhar ve tozlara uygun olmalıdır. Uygun tedbirler alınmadığı sürece yedek aküler tehlikeli alana sokulmamalıdır. Teçhizatın pil veya akü içermesi durumunda, kullanıcı akünün mahfaza veya kabı içindeki serbest hacminde hidrojen yoğunluğunun hacmen %2'yi geçemeyeceğini üreticiyle doğrulamalı veya tüm hücrelerdeki gaz boşaltma armatürleri, çıkan gazların elektrik veya elektronik bile en veya bağlantılar içeren kapalı bölmelere girmeyeceği şekilde ayarlanmış olmalıdır

Alternatif olarak, teçhizatın Teçhizat Grubu IIC gerekliliklerine uygun olması durumunda, gaz boşaltma armatürleri veya hidrojen yoğunluğu sınırlaması gerekliliği uygulanmaz

Tüm hücre tiplerinde hidrojen üreten gaz ayrışması riski nedeniyle, gaz ayrışması küçük kapalı ortamlarda patlayıcı şartlar yaratabileceği için yeterli tahliye imkânları uygulanır. Bu koşul fenerlere, multimetrelere, cep gaz sensörleri ve diğer benzerlerine de uygulanır. Bu detaylar IEC 60079-11 gerekliliklerinden elde edilmiştir

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK NAKLEDİLEBİLEN VE TAŞINABİLEN TEÇHİZATIN KULLANILMASINDA DİKKAT EDİLECEK ÖNEMLİ HUSUSLAR:

Kalıcı olarak tesis edilen teçhizatın aksine, nakledilebilen veya taşınabilen teçhizat geçici olarak tehlikeli alanda bulunabilir. Bu tür bir teçhizat örnek olarak;

Acil durum jeneratörlerini,
Elektrikli ark kaynak makinelerini,
Sanayi tipi fork-liftleri,
Hava kompresörlerini,
Elektrikli havalandırma fanlarını veya vantilatörlerini,
Taşınabilir elektrikle çalı an el aletlerini,
Deney ve muayene teçhizatını ihtiva edebilir

Tehlikeli alana nakledilebilen veya taşınabilen teçhizat; uygun Teçhizat Koruma Seviyesinde (EPL) olmalıdır. Normal olarak gerekli EPL’nin elde edilemediği i tehlikeli alandaki nakledilebilir veya taşınabilir teçhizatın kullanılmasına ihtiyaç olmadığı durumda risk yönetimi için doküman haline getirilmiş bir program yerine getirilmelidir. Bu program, uygun eğitim, işlemler ve kontroller ihtiva etmelidir. Güvenli bir çalışma izni teçhizatın kullanılmasıyla yaratılan potansiyel tutuşma riskine uygun olarak verilmelidir. Fişler ve prizler tehlikeli bir alanda mevcut ise bu alan için bu cihazlar gerekli EPL’de olmalıdır. Alternatif olarak, bunlar sadece enerjilendirilmeli veya güvenli çalışma işlemi altında bağlantılar yapılmalıdır (Ek B’ye bakılmalıdır).

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK ÖZEL TEÇHİZATIN KULLANIMINDA DİKKAT EDİLECEK FAKTÖRLER:

Batarya veya güneş ışığı ile çalışan özel teçhizatın elemanları bazen personel tarafından taşınır ve kasıt olmaksızın tehlikeli bir alana götürülür. Örneğin elektronik kol saati, bağımsız olarak değerlendirilmiş ve geçmişteki ve şu andaki EPL özellikler altında tehlikeli bir alanda kullanım için kabul edilebilir bulunmuş olan düşük gerilimli elektronik cihaza örnektir. Bütün diğer özel batarya ve diğer güneş ışığı ile çalışan teçhizat (bir hesap makinesi ile birlikte elektronik kol saatleri dâhil),

EPL’ye uygun onaylanmış tipe, gaz grubuna ve sıcaklık sınıfı özelliklerine uygun olmalı veya
Risk değerlendirmesine tabi tutulmalı veya
Emniyetli çalışma işlemi altında tehlikeli alana taşınmalıdır
Artırılmış bir risk özel elektronik teçhizatı çalıştırmak için kullanılabilen lityum bataryalar ile ilgilidir

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK DÖNER ELEKTRİKLİ MAKİNELERİN SEÇİMİ:

Döner elektrikli makinelerin seçiminde, IEC 60079-14 standardının Madde 5.1'den 5.10'a kadarki gerekliliklere ek olarak, asgari şekilde aşağıdakiler de göz önüne alınmalıdır:

Çalışma karakteristikleri ( 1'den 10'a kadar IEC 60034-1'de tanımlandığı gibi);
Besleme voltajı ve frekans aralığı;
Kullanılan teçhizattan ısı transferi (örn. pompa);
Rulman ve yağ ömrü;
İzolasyon sınıfı
Titreşime ve kablo bağlantıları ve kablo girişi bütünlüğünü etkileyebilecek diğer etkenlere tabi motorlarda aşağıdakilere ayrıca dikkat edilmelidir:
Kötü bağlantının aşırı ısınmaya neden olmasını engellemek için uç vidaları ve somunlarının sağlamca sıkıştırıldığı kontrol edilmelidir;
Kabloda kullanılan rakorlar ve kablo gerilimini alan parçalar kablo bağlantılarında gerilime neden olmamalı ve rakor bütünlüğünü korumak için sağlam ve sıkı olmalıdırlar

“Ex” EKİPMAN SEÇİMİNDE VE KURULUMUNDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÇEVRESEL ETKENLER

Motor ve jeneratörler soğutma için büyük hacimlerde havaya ihtiyaç duyarlar ve soğutmayı etkileyebilecek çevresel etkenler dikkate alınmalıdır. Bu çevresel etkenler aşağıdakileri içerir:

Temiz, iyi havalandırılmış bir yer;
Makine mahfazası yer, çevre ve ortam şartlarıyla tutarlı olmalıdır;
Kurulum yeri nispeten toz ve parçacıklardan arınmış değilse, makinenin hava filtreleri olmalı, daha ağır durumlarda ise makine örtülü olmalıdır;
Diğer teçhizatlar, duvarlar, binalar vb. makinenin havalandırmasına engel olmamalı veya tahliye edilen havanın geri dönmesine neden olmamalıdır
Normal bakım için makinenin çevresinde yeterli boş alan bulunmalı;
Üst kapağın açılması için üstte yeterli boş alan bulunmalı; ortam korozyona neden olan gazlar ve sıvılardan (hem asitler, hem de bazlar) arınmış olmalıdır,
Toz-ateşlenmesine-dayanıklı kollektör-halkası muhafazası, aksesuar cihazları veya tesisat kutusu olan makinelerin montaj ve demontajı sırasında oluşabilecek çizik ve çapaklar patlamaya-dayanıklı veya toz-ateşlenmesine-dayanıklı özelliklerini bozabileceği için özellikle dikkatli olmayı gerektirir

PATLAYICI ORTAMDA GÜÇ VE AKSESUAR BAĞLANTILARI, TOPRAKLAMA

Ulusal ve uluslararası kurallar kadar ilgili kurulum ve işletme talimatları da izlenmelidir. Bağlantı sadece, geçerli güvenlik düzenlemelerine uygun bir şekilde bir uzman tarafından yapılmalıdır. Güç bağlantıları a ağıdakiler açısından üreticinin talimatlarına uygun olmalıdır:

Elektrik gücü: derecelendirme plakasındaki verileri inceleyin; akım türünü, ana kablo voltajı ve frekansını karşılaştırın; koruyucu anahtar ayarında, derecelendirilen akıma uyun; motoru terminal kutusundaki kablolama diyagramına uygun bir şekilde bağlayın; kablo kalınlığını nominal akım, kablo uzunluğu ve çevre sıcaklığına göre belirleyin
Kablo rakorunun korunma tipi, kablo için izin verilen maksimum sıcaklığa uygun olmalıdır;
Ağdaki topraklama şartları. Topraklama için motor, montaj düzenlemesinin çerçevede veya flanş uç kalkanında bulunmasına bağlı olarak bir topraklama terminaline sahip olmalıdır. Ek olarak bütün motorların terminal kutuları içinde koruyucu iletken terminali olmalıdır.

Belirtilen belirli bir elektrikli makineye bağlı olarak, özet isim plakasına göre, makinede aşağıdaki aksesuarlar da bulunabilir:

Stator dönme direnç sıcaklık detektörleri (slot detektörleri, HV)
Dönme sisteminde tümleşik sıcaklık sensörleri (LV)
Rulman sıcaklık detektörleri için seçenekler: Direnç veya termal çift, sesli okuma yeterliliği, alarm ve kapatma kontağı yeterliliği;
Kendi sıcaklık sınıflarında olan ısıtıcılar;
Titreşim sensörleri;
Rulman yağı rezervuarında ek ısıtıcılar;
Takometre;
Hava Filtreleri arasında aşırı basınç düğme kontrolleri
Ek teçhizat, muhtemelen farklı tipte korumaları, sıcaklık sınıfları veya gaz/toz grubu için kendi gerekliliklerini yerine getirmelidir
Toz ve neme karşı korumak için, terminal kutusundaki kullanılmayan kablo girişleri IEC 60079 standart serisine uygun bir kesme elemanıyla ve bükülmeye dayanıklı bir contayla sızdırmazlığı sağlanmalıdır. Bütün terminal vida ve somunları aşırı geçiş direncinden sakınmak için sağlam bir şekilde sıkılmalıdır
Kablonun terminal kutusuna girişinden sonra rakorlar ve gerilimi almak için kullanılan parçalar kablo rakoru üreticisinin verilerine uygun bir torkla sıkılmalıdır

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK OLAN KONVERTÖR KAYNAĞINDAN BESLENEN MOTORLARIN SEÇİMİ ve KURULUMUNDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

Bir konvertör tarafından değişken voltaj ve frekansta beslenen motorların seçim ve kurulumunda bu parçaların motor terminallerindeki voltajı düşürebileceği hesaba katılmalıdır. Ayrıca diğer tehlikeler de dikkate alınmalıdır:

Konvertör çıkışındaki bir filtre motor terminallerinde voltajın düşmesine neden olabilir
Düşük voltaj motor akımı ve faz kaymasını artırır ve bunun sonucunda motor stator ve rotorundaki sıcaklığı artırır. Bu sıcaklık artışı en çok sabit oranlı yük şartlarında kendini belli eder
Konvertör beslemeli motorların uygulanması hakkında ek bilgi IEC/TS 60034-17 ve IEC/TS 60034-25'de bulunabilir. Ana sorunlar voltaj ve akım frekans tayfları artı ek kayıplar, yüksek voltaj etkileri, yatak akımı ve yüksek frekanslı topraklamadır

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK OLAN 1kV ÜSTÜ ANAHTARLAMALI MOTORLARIN SEÇİMİ ve KURULUMUNDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

Eğer vakum devre kesiciler veya vakum kontaktörler kullanılırsa anahtarlama voltaj aşımları oluşabilir ve motor kapatıldığında çoklu yeniden vurma olarak da bilinen geçici anahtarlama olayları oluşabilir. Bu geçici olaylar birçok kurulum sistemi ve tasarım etkenine bağlıdır, örneğin:

Kontaktör ya da anahtarın ark-söndürme prensibi;
Motor büyüklüğü;
Güç besleme kablosunun uzunluğu;
Sistem kapasitansı, ve diğer etkenler

Bazı durumlarda, çoklu yeniden vurmalar motor stator sarması lehimi yalıtımı için çok yüksek olabilecek, anahtarlama voltaj aşımına ve yalıtkan bozulmasına ve yanmaya neden olmayan kıvılcımlara yol açabilir. Pratikte, bu genel olarak yol verme akımı IA > 600 A olan yüksek voltajlı motorlarda yol verme veya istop sırasında veya yük aşımı durumunda oluşur.

Vakum devre kesiciler veya vakum kontaktörler genellikle yüksek voltaj geçici durumlarıyla ili kilidir. Anahtarlama donanımına, devre kesici ve motor kablosu sonlandırması arasına, her üç iletkenden toprağa doğru dalgalanma bastırıcılar kurulmalıdır.

Sonuç olarak ortaya çıkan pik voltajı sarma yalıtımında hasara neden olabilir, bu da yalıtkan bozulmasına ve yanıcı olmayan kıvılcımlara neden olabilir. Eğer motor anahtarlanmasında vakum devre kesiciler veya vakum kontaktörler kullanıldıysa, motor kurulum tasarımında, ark aralıklı çinko oksit varistör gibi, uygun dalgalanma bastırıcılar düşünülmelidir. Bu yol verme akım limiti aşağıdaki üst güç sınırlarına karşılık gelir:

Motor başlatılırken yol verme akımı IA ve nominal akım I_Nvoltaj düşümü (yaklaşık%20'ye kadar)

Yaklaşık750 kW, 3,0 kV'a kadar beslenen motorlar için;
Yaklaşık1500 kW, 6,0 kV'a kadar beslenen motorlar için;
Yaklaşık2500 kW, 10,0 kV'a kadar beslenen motorlar için;

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK OLAN 1kV ÜSTÜ ANAHTARLAMALI MOTORLARIN SEÇİMİ ve KURULUMUNDA ANAHTARLAMA İŞLEMLERİNDEN KAYNAKLANAN VOLTAJ AŞIMLARI

Motor büyüklüğü ve kullanılan anahtarlamanın ark-söndürme prensibinden bağımsız olarak (yani yağsız F6 veya hava aralığı anahtarlarında bile) 2 kV'dan 13,8 kV'a kadar yüksek voltajlı motor/anahtarlama tertibatları devreye alındığında aşağıdakiler akıldan çıkarılmamalıdır
Yol verme sırasında motoru durdurmak voltaj aşımlarına neden olabilir. Bu motora zarar verebilir ve motor mahfazası içinde ve ana terminal kutusunda yanıcı olmayan kıvılcımlara neden olabilir
Motorun yol verme sırasında kapatılmasına engel olmak için önlemler alınmalıdır; örneğin, yol verme kontrolünde hatalar veya a ırı hassas koruma ayarları olup olmadığı kontrol edilmelidir. Yol verme sırasında, dönme yönünün kontrolü ve diğer testler için yapılan kapatmalar mümkün olan en düşük seviyede tutulmalıdır

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK OLAN AYDINLATMA ARMATÜRLERİNİN SEÇİMİ ve KURULUMUNDADİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR:

Farklı güçlerdeki lambalar kullanılabilirse aydınlatma armatürlerinin seçilmesi EPL’leri, teçhizat grubunu ve sıcaklık sınıfının muhtemel değişikliklerini dikkate almalıdır
Aydınlatma armatürlerini seçerken farklı watt'larda lambaların kullanılması durumunda sıcaklık sınıfındaki olası değişimler hesaba katılmalıdır.
Bazı aydınlatma armatürleri kullanılan lambanın tipi ve derecesine göre farklı sıcaklık sınıflarına sahip olabilir. Kullanılan lambanın tipi ve derecesi gereken sıcaklık sınıfına göre seçilmelidir
Eğer değiştirilebilir lambalı aydınlatma armatürleri seçildiyse, bunlar sadece modifiye edilmemiş standart lambalarla ve ek bağlantı teçhizatı olmadan kullanılmalıdır.
Düşük basınçlı sodyum lambaları kırılan bir lambadan çıkabilecek serbest sodyum ateşleme riski yaratabileceği için tehlikeli bölgede korumasız bir şekilde taşınmamalıdır
Yaşlanma sürecinde bazı lambalarda sıcak noktalar oluşabilir (örn. HO (High Output Alto) tipi floresan lambalar) ve bir ateşleme kaynağına dönüşebilirler

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK OLAN FİŞLER VE PRİZ ÇIKIŞLARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

EPL “Ga” ve “Da” gerektiren yerlerde fişlere ve priz çıkışlarına izin verilmez.

NOT Ex “i” korumasında kullanılan bağlantılar (soketler) fiş veya priz çıkışı olarak sınıflandırılmazlar

PATLAYICI TOZ ATMOSFERLERİ FİŞLER VE PRİZ ÇIKIŞLARI İÇİN ÖZEL GEREKLİLİKLER

EPL “Db” ve “Dc” gerektiren alanlardaki priz çıkışlarının kurulumu prize fi takılı olsun ya da olmasın içine toz giremeyecek şekilde yapılmalıdır. Toz kapağının kazara açık bırakılması durumunda tozun içeri girişini en aza indirmek için, priz çıkışları açılı olarak, dikeye en çok 60° yapacak ve girişi aşağı bakacak şekilde konumlandırılmalıdır.
Eğer patlayıcı toz atmosferi tehlikesi altındaki alanlarda kuplör kullanıldıysa, kuplör bağlantısı çıkarıldığında içinde toz kaçmamasına dikkat edilmelidir.
Priz çıkışları bir hata durumunda bağlantının kesilme süresinin IEC 60364-4-41 şartlarına uyması için kullanılan esnek kablonun mümkün olduğu kadar kısa tutulmasına uygun bir konumda olmalıdır

PİLLER VE AKÜLER (Charging of secondary cells and batteries)

İkincil pil ve akülerin şarj edilmesi pil ve aküler sertifikaları bunu desteklemiyor ve üreticinin talimatları tehlikeli alanda şarja izin vermiyorsa sadece tehlikesiz bir ortamda şarj edilmelidir. Bu gereklilik pillerin Ex “d” kapalı alanlarında şarj edilmesini de içerir

Teçhizat tehlikeli alana tekrar sokulmadan önce aşağıdakilerden emin olunmalıdır:

Sıcaklığın işaretli sıcaklık sınıfının altında olduğundan,
Kapların içinde şarj sırasında üretilen gaz kalmadığından,
İlgili ulusal veya bölgesel standartlara (örn. IEC 62485-2 ) uygun olan akü odaları normalde güvenli alan kabul edilir

HAVALANDIRMA

Mahfazada akülerin havalandırılması için gereken aralıklar bulunuyorsa, kurulumun aralıkları etkilemediğinden emin olunmalıdır.

RFID ETİKETLERİ

RFID etiketleri M değeri 1 A/m veya 3 V/m'yi geçen yüksek elektromanyetik alan bulunan ortamlarda (örn. yüksek akım elektroliz tesislerinde) kullanılmamalıdır

Pasif RFID ETİKETLERİ

Pasif RFID etiketlerinin, yani pilsiz çalışan ve gücünü sadece RF okuyucudan alan etiketlerin, eğer üretimleri basit alet gerekliliklerini sağlıyorsa sertifikalandırılmaları gerekmez. Pasif RFID etiketlerinin ortam sıcaklığı T_amb ≤ 40 °C iken T6 sıcaklık sınıfına ait olduğu veya ortam sıcaklığı T_amb ≤ 60 °C iken T5 sıcaklık sınıfına ait olduğu varsayılmalıdır

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK RFID ETİKETLERİNİN MONTAJI

Etiket kabı Madde 6.5.'deki gerekliliklere uygun olmalıdır.
EPL “Ga” veya “Da” gerektiren yerlerde, RFID etiketleri sadece teçhizatla birlikte sertifikalanmış ise kullanılmalıdır.
EPL “Ga” veya “Db” gerektiren yerlerde diğer cihazlarla kaçak ve ara payının azalmasından kaçınmak için öngörülebilir hataları (örn. etiketin düşmesi) engellemek için özel tedbirler uygulanmalıdır.
Etiketin montajı etiketin kendi özelliklerine zarar vermemeli veya üzerine takıldığı teçhizatın koruma tipini olumsuz etkilememelidir
Yapıştırıcı kullanılması durumunda maksimum çalışma sıcaklığı göz önüne alınmalıdır
Kaçak ve ara payı uzaklıkları montajdan etkilenmemelidir. Hasar görmüş RFID etiketleri tehlikeli bölgeye sokulmamalıdır

PATLAYICI ORTAMDA KULLANILACAK GAZ ALGILAMA EKİPMANLARI (GAS DETECTION EQUIPMENT)

IEC 60079-14 standardın diğer gerekliliklerini karşılamayabilecek elektrikli cihazların tehlikeli alanlarda kullanımının sağlanması için kontrol tedbirlerinin bir parçası olarak gaz algılama kullanılabilir. (bkz. IEC 60079-14 Madde 4.1)
Gaz algılama cihazları için IEC 60079-29-1'den IEC 60079-29-4'e kadar yer alan ilgili tüm gereklilikler uygulanmalıdır

Çalışma Sınıfı	Çalışma Şekli (Yük)	Çalışma Süresi
S1	Tam Yük	Devamlı
S2	Tam Yük	Kısa Süreli
S3	Dönemli	Kesintili
S4	Yol Vermeli Dönemli	Kesintili
S5	Elektriksel Frenli Dönemli	Kesintili
S6	Sürekli Dönemli
S7	Elektriksel Frenlemeli Sürekli	Sürekli Dönemli
S8	Dönemli Yüklü	Hız Değişmeli Sürekli

	Çizelge 1-ELEKTRİKLİ EKİPMANIN TEHLİKE BÖLGELERİNE GÖRE SEÇİMİ (DÖNER ELEKTRİKLİ MAKİNELER)
	TEHLİKE BÖLGESİ		1.BÖLGE (Zone 1)				2.BÖLGE (Zone 2)
	KORUMA TİPİ	AG/YG	(d)	(p)	(e)	(d)	(p)	(e)
1	3 faz kısa devre indüksiyon motoru	AG	O	O	Δ	O	O	O
1	3 faz kısa devre indüksiyon motoru	YG	Δ	Δ	X	O	O	O
2	3 faz rotoru sarımlı indüksiyon motoru	AG	Δ	Δ	-	O	O	O*
2	3 faz rotoru sarımlı indüksiyon motoru	YG	X	X	-	O	O	O*
3	Tek faz indüksiyon motoru (kontaktsız)	AG	O		X	O		O*
4	Tek faz indüksiyon motoru (kontaklı)	AG	O		-	O		O
5	Frenlemeli kısa devre indüksiyon motoru	AG	Δ ^(**)		X	O		Δ
6	Gölge kutuplu indüksiyon motoru	AG	O	O	X	O	O	O
7	3 fazlı fırçalı senkron motor	YG	X	X	-	Δ	Δ	Δ^(*)
8	3 faz fırçasız senkron motor	YG	Δ	Δ	X	O	O	O
9	3 faz reaksiyon tip senkron motor	AG	O		X	O		O
10	3 faz magnet tip senkron motor	AG	O		X	O		O
11	Tek faz reaksiyon senkron motor (kontaklı)	AG	O		-	O		O^(*)
12	Tek faz reaksiyon senkron motor (kontaksız)	AG	O		X	O		O
13	Doğru akım motoru	AG	Δ	Δ	-	O	O	-
14	Eddy-Current kaplin (fırçalı)	AG		Δ	-		O	Δ^(*)
15	Eddy-Current kaplin (fırçasız)	AG	Δ	Δ	X	O	O	O
ÇİZELGEDE KULLANILAN SEMBOLLERİN ANLAMLARI			AG : Alçak Gerilim YG : Yüksek Gerilim O : Kullanılması uygundur Boş : Pratik değildir Δ : Kullanılabilir X : Uygun değildir - : Dizaynı gerçekleşmez
1-Birinci sıradaki motorlar tam yükte devamlı çalışabilme ve tam yükte kısa süreli kesintili çalışabilme özelliğinde olmalıdır 2-Beşinci sıradaki motor dizaynı kesintili, periyodik yük durumlarına uygun yapılmalıdır. 3- İkinci sıradaki kısa devre motor yol alma akımları bakımından küçük güçler için dizayna uygundur. Yük şartları birinci sıradaki motor gibidir 4- Beşinci sıradaki motorlar kesintili ve periyodik yük durumlarına uygundur. Patlamaya karşı korumalı tipteki dizaynlarında tüm yük durumları için yol alma karakterleri uygun olmalıdır 5-(*) işareti motor ve frenleme donanımının alevsızdırmaz koruma tipli olmasını gerektirir 6-() işaretli motorların muhafazaları artırılmış emniyetli tip yapılırken ark çıkaran kısımlar alevsızdırmaz tipli olmalıdır

Çizelge 2-ELEKTRİKLİ EKİPMANIN TEHLİKE BÖLGELERİNE GÖRE SEÇİMİ (TRANSFORMATÖRLER)
TEHLİKE BÖLGESİ		1.BÖLGE (ZONE 1)			2.BÖLGE (ZONE )
KORUMA TİPİ	YG/AG	(d)	(p)	(e)	(d)	(p)	(e)
Yağlı tip güç ve yol verme oto transformatörü	AG		-	X	-	-	O
Yağlı tip güç ve yol verme oto transformatörü	YG	-	-	X	-	-	Δ
Yağlı tip reaktörler	AG	-	-	X	-	-	O
Yağlı tip reaktörler	YG	-	-	X	-	-	Δ
Kuru tip güç ve yol verme oto transformatörleri	AG	Δ	Δ	X	O	O	O
Kuru tip güç ve yol verme oto transformatörleri	YG	X	X	X	Δ	Δ	Δ
Kuru tip reaktörler	AG	Δ	Δ	X	O	O	O
Kuru tip reaktörler	YG	X	X	X	Δ	Δ	Δ
Ölçü transformatörleri	AG	Δ		X			O
Ölçü transformatörleri	YG	Δ		X			Δ
ÇİZELGEDE KULLANILAN SEMBOLLERİN ANLAMLARI	AG : Alçak Gerilim YG : Yüksek Gerilim O : Kullanılması uygundur Boş : Pratik değildir Δ : Kullanılabilir X : Uygun değildir - : Dizaynı gerçekleşmez