HANGİ ÜRÜNLER ATEX 2014/34/EU DİREKTİFİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMELİDİR?
Hangi ürünlerin ATEX 2014/34/EU direktifinin kapsamına girdiği ATEX Yönetmeliği Kapsam Madde 2 de “Kapsam” (Scope) başlığı altında belirlenmiştir. Bunlar;
a) Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılmak üzere tasarlanmış (intended for use in potentially explosive atmosphere) teçhizat ve koruyucu sistemler (equipment and protective systems)
b) Muhtemel patlayıcı ortamlar dışındaki amaçlar için kullanılan, ancak patlama tehlikelerine karşı teçhizatın ve koruyucu sistemlerin emniyetli çalışması için gerekli olan veya buna katkı sağlayan güvenlik cihazları, kumanda cihazları ve ayarlama donanımları,
c) (a) bendinde belirtilen teçhizat ve koruyucu sistemlere monte edilmesi amaçlanan bileşenlerdir
Ancak gerek elektrikli ve de elektriksiz teçhizat üreticileri ya da bazen bu ürünlerin kullanıcıları; zaman zaman ürünlerinin ATEX 2014/34/EU direktifi kapsamına girip girmediği konusunda tereddüte düşmektedir. Bu amaçla kullanılabilecek bazı kriterler mevcuttur. ATEX direktifi kapsamında değerlendirilebilecek ürünlerin öncelikle tanımına bakmak gerekir. Bu tanım direktif içinde kriterler olarak da tanımlanmıştır. Buna göre;
- ATEX Yönetmeliği Tanımlar Madde 4-;
- l) Muhtemel patlayıcı ortam: Konumu ve işletme şartları nedeniyle patlayıcı hale gelebilen ortamı,
- m) Patlayıcı ortam: Yanıcı maddelerin gaz, buhar, sis ve tozlarının atmosferik şartlar altında hava ile oluşturduğu ve herhangi bir tutuşturucu kaynakla temasında tümüyle yanabilen karışımı,
- r) Teçhizat: Üretim, nakliye, depolama, ölçme, kontrol ve enerji dönüşümü ve/veya malzeme işleme için tasarımlanan ve kendi sahip olduğu muhtemel ateşleme kaynağı ile patlamaya sebebiyet verebilen (capable of causing an explosion through their “Own Potential Sources” of İgnition) ve ayrı ayrı veya birlikte bulunan makineler, tertibatlar, sabit veya mobil cihazlar, kontrol bileşenleri, bunların kullanım vasıtaları ve algılama veya önleme sistemler olduğunu tanımlamaktadır.
- Bu konudaki önemli kavramlar özetle:
- Ürünün kendine uygun bir” Uyumlaştırılmış (Harmonize) Standardı” var mıdır?
-Uyumlaştırılmış standardı yolsa ulusal bazda bu ürüne uygun bir şartname mevcut mudur?
- Bununla ilgili Türkçe ATEX 2014/34/AB Dördüncü Bölüm de “Ürünlerin Uygunluğu” başlığı altında şöyle denilmektedir:
- Ürünlere ilişkin uygunluk varsayımı Madde 14:
(1) Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde referans numaraları yayımlanmış AB uyumlaştırılmış standartlarına veya bunlara karşılık gelen Uyumlaştırılmış Türk Standartlarına veya bunların ilgili bölümlerine uygun olan ürünlerin, bu standartlar veya ilgili bölümleri kapsamında; Ek‐2’de belirtilen temel gereklere uygun olduğu varsayılır.
(2) Uyumlaştırılmış standartların yokluğunda, mevcut ulusal standartlar ve önemli görülen teknik şartnamelerle veya Ek‐2’de belirtilen temel sağlık ve güvenlik gereklerinin doğru uygulanması ile “ilgili tarafların dikkatini çekebilmek üzere gerekli görülen her türlü tedbir” alınır denmektedir.
Direktifte tanımı yapılan ve kapsam dâhilinde olan;
- Teçhizat
- Koruyucu sistem
- Bileşen (Aksam)
tanımlarında yer alan ürünlerin hangilerinin kendi tanımlarına uygun olarak da direktif kapsamında olduğuna dair Onaylanmış Kuruluşlarda oluşabilecek tereddüdün giderilmesinde aşağıdaki Kontrol Listesinin yol gösterici olabilecektir:
ATEX Yönetmeliği Öngörüsü
ATEX Başvurusu Olan Ürün
1- Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılmak üzere tasarlanmış mıdır? (= is ıt intended for use)
Ürünü kullanılacağı bölgenin muhtemel patlayıcı ortam olup olmadığı bilinmeli ve yapılmış olan bir Patlamadan Korunma Dokümanında (PKD) ürünün kullanılacağı alan (Zone 0/20), (Zone 1/21) (Zone 2/22) hangisi olduğu belirlenmelidir
2- Ürün “Muhtemel Patlayıcı Ortam” oluşturacak şekilde bir madde içermekte midir?
Ürünün içerisinde bulunan ve kimyasal yapısı nedeni ile patlayıcı ortam oluşturabilecek bu madde(ler) CAS numaralarına göre TS EN 60079-20-1 standardına göre incelenerek “Madde Adı” ve “Cas No” lari ile teyit edilerek araştırılmalıdır. Bu madde(ler) nin atmosferde oksijen ile birlikte muhtemel patlayıcı ortam oluşturup oluşturmayacağı belirlenmelidir
3- Kendi sahip olduğu muhtemel ateşleme kaynağı ile patlamaya sebebiyet verebilecek bir ürün müdür? (capable of causing an explosion through their own potential sources of ignition)
ATEX 2014/34/AB Yönetmeliğinde Teçhizat tanımında “kendi sahip olduğu muhtemel ateşleme kaynağı ile patlamaya sebebiyet verebilen” ifadesi vardır. Bu konuda karar verebilmek için
a- Ürün Tasarımının ve
b- Kullanım şartlarının incelenmesi gerekir.
Eğer her iki durumda da elektrik enerjisi ile bir ateşleme kaynağı varsa EN/IEC 60079-… standart serisinden birisine göre veya yüzey sıcaklığı varlığı, statik elektrik veya çalıştığı sırada çarpma sırasında oluşabilecek mekanik kıvılcım) tespit edilirse ürünün EN 80079-36 ve 37 std ına göre değerlendirilmesi gereklidir
4- Ürün ATEX 2014/34/EU Direktifindeki Tanımlara göre “Teçhizat” mıdır? Ya da “Koruyucu Sistem” midir?
ATEX 2014/34/AB Yönetmeliğinde Teçhizat tanımında “kendi sahip olduğu muhtemel ateşleme kaynağı ile patlamaya sebebiyet verebilen” ifadesi vardır.
Koruyucu sistem tanımı ise; yeni başlamış patlamaları derhal durdurmak ve/veya patlama etki alanını sınırlamak için düşünülmüş olan, bağımsız sistemler olarak kullanılmak üzere ayrı olarak piyasada bulundurulan teçhizat bileşenleri dışındaki cihazlar
5- Ürün ATEX 2014/34/EU Direktifindeki Tanımlara göre “Bileşen (Component)” mıdır?
Ürün; Bileşen (Teçhizatın ve koruyucu sistemlerin emniyetli çalışması için gerekli olan ancak bağımsız olarak bir fonksiyonu olmayan herhangi bir parça) yı,
ç) Birlik uyumlaştırılmış mevzuat: Ürün bileşen (Component) olarak da belgelendirilebilir. AB Tip İnceleme Belgesinin (EU-Type Examination Certificate) numarasında U işaretinin bulunması gerekir. Bileşenler üzerinde CE işareti bulunmaz. Bileşenler için üretici tarafından Uygunluk Beyanı (Declaration of Conformity) değil, bileşenin teçhizat ile birlikte kullanılması gerektiğini uyaran ve bunun nasıl olması gerektiğini de açıklayan Uygunluk Onayı (Attestation of Conformity) düzenlenir
6- Ürün, ATEX 2014/34/EU Article (1)(b) tanımlara göre teçhizatın “Güvenliğinin Kontrolünü, Ayarlamasını (Safety, Controling, Regulating Device)” sağlayan bir cihaz (Device) mıdır?
Ürün, muhtemel patlayıcı ortamlar dışında kullanılması için üretilebilir. Ancak ATEX 2014/34/EU Article (1)(b) deki tanıma göre patlama tehlikelerine karşı teçhizatın ve koruyucu sistemlerin emniyetli çalışması için gerekli olan veya buna katkı sağlayan güvenlik cihazları, kontrol cihazları ve ayarlama donanımları, patlayıcı ortamın dışında da bulunsa; eğer bu cihazlarla birlikte kullanılıyorsa ATEX kapsamındadır
7- Ürünün kendine özgü bir uyumlaştırılmış “Harmonize Standardı” var mıdır?
Örneğin LPG doldurma tabancası, TS EN 13760 standardına öngörülerine göre değerlendirilebilir.
8- Uyumlaştırılmış (Harmonize) standartların yokluğunda, “mevcut ulusal standart” ve “önemli görülen teknik şartname” var mıdır?
Bu anlamda mevcut bir dokümantasyonun var olup olmadığı Onaylanmış Kuruluşça da araştırılmalı ve uygunluğu değerlendirilmelidir
9- Başka bir açıklama metnine (Rehber Doküman) başvurabilir miyiz?
ATEX 2014/34/EU:2017 “Guidelines’ın Paragraf §38” Examples of not covered by Directive ATEX 2014/34/EU bakılmalıdır. Ayrıca bu rehber dokümanın ekindeki “ATEX Borderline List”(Bu dokümanın ekinde detaylı açıklamaları ile mevcuttur) incelenmelidir
10- Başka değerlendirilebilecek “kapsama girip girmeme hakkındaki bilgi edinme” seçeneği var mı?
Türkiye’de Onaylanmış Kuruluşları atayan ve denetleyen TC. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıdır. Bakanlığın bu konuda başka onaylanmış kuruluşların ilgilendikleri ürünlerden de tecrübesi vardır. Ya da bakanlık denetçileri, denetimlerden elde edindikleri bilgilere dayanarak üretilecek ürünün ATEX kapsamında olup olmadığı konusunda yol gösterebilirler.
ATEX 2014/34/EU DİREKTİFİ REHBER DOKÜMANINDAN (ATEX GUIDELINES_2017 BORDERLINE LIST)
2014/34/EU DİREKTİFİNDE “TEÇHİZAT” OLARAK TANIMLANAN ÜRÜNLER
ÜRÜN
2014/34/EU direktifi kapsamında olup olmadığı
ÜRÜN ÖRNEĞİ
AÇIKLAMA
Otomatik Yağlama Sistemleri
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Eğer ürün EN 60079-11 standardında ve diğer bazı kaynaklarda belirtilen “Basit aparat (Simple Apparatus)” değerlerden daha yüksek değerlerde batarya destekli bir sistem ise ATEX kapsamındadır. Ancak eğer “Basit Aygıt (Simple Apparatus)”(The ATEX Guidelines_Paragraf § 38 a bakınız) kapsamında ise ATEX kapsamında değildir
Mekanik Saat
Hayır
“Basit Aygıt (Simple Apparatus)” tanımı kapsamındadır (The ATEX Guidelines_2017 Paragraf § 38 a bakınız)
Bilgisayar
Evet
(Elektrikli teçhizat)
ATEX kapsamındadır
Kordonu olmayan basit topraklama pensesi
Hayır
"Basit Topraklama Pensesi” topraklama iletkenliği sağlayan aygıttır. Pense toprak bağlantısının olup olmadığını belirlemek için kullanılır. Kendi başına ürettiği ve çalışması nedeni ile ateşleme kaynağı yoktur. Daha fazla açıklamalar için Not 2 ye bakılmalıdır
Kablolu veya kablosuz tümleşik topraklama ensesi
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Pense toprak bağlantısının olup olmadığını belirlemek için kullanılır. Kullanımı ile ilgili potansiyel ateşleme tehlikesi yapılmadan muhtemel ateşleme kaynağının göz ardı edilemez
Elektrikli motor
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Sargıları ve bağlantılarında elektrik enerjisi kullanmasından dolayı ısı ve kıvılcım gibi ateşleme kaynakları ve frenleme ve rulmanları nedeni ile de mekanik sürtünmeden dolayı muhtemel ateşleme kaynakları bulunması nedeni ile ATEX kapsamındadır
Akaryakıt dolumu için Elektrikli motoru ile tümleşik yakıt pompası veya dispenser
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Pompa mekanik özelliği ve motorun elektriksel özelliği nedeni ile oluşabilecek sıcaklık ve kıvılcım etkenleri değerlendirilmelidir. Pompalama ve doldurma işlemi sırasında hortumu nedeni ile statik elektrik üretebilir
Elektrik motoru ile tümleşik olan Fan (elektrikli aksiyel fan)
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Elektriksel kökenli ısı ve kıvılcım oluşturması ve mekanik orijinli fan nedeni ile potansiyel ateşleme kaynağı içeren elektrikli teçhizat
Elektrikli teçhizat olan motor ile tümleşik olarak çalışan elektrikli olmayan aksiyel fan
Evet (Elektrikli olmayan teçhizat)
Gerek pervane yapraklarından ve gerekse de rulmanların oluşturacağı mekanik kökenli sürtünmeden kaynaklanan ısı ve kıvılcım nedeni ile elektrikli olmayan teçhizat olarak değerlendirilmelidir, ATEX kapsamındadır
Elle çalıştırılan vana
Hayır
“Basit Aygıt (Simple Apparatus)” tanımı kapsamındadır (The ATEX Guidelines_2017 Paragraf § 38 a bakınız)
Isıtma Kablosu
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Isıtma kablosu elektrik enerjisini ısı enerjisine çevirir. Elektrik enerjisini sadece “aktarır”. Isıtma kablosu bir İzli Isıtma Sisteminin (“Trace Heating System”) in (yani içinde donma ihtimali olan sıvı barındıran tank ve borulardaki donmayı önlemek için kullanılan bir ürün olduğunda bir bileşen (komponent) olarak da (Bkz: TS EN 60079-30) değerlendirilebilir
Mekanik Fren
Evet
(Elektrikli olmayan teçhizat)
Mekanik kökenli sürtünme ısısı nedeni ile elektrikli olmayan teçhizat olarak değerlendirilmelidir (Bkz: TS EN 80079-37 Madde 5.11)
Dişli Sistemler
Evet
(Elektrikli olmayan teçhizat)
Sürtünmeli çalışması nedeni ile kıvılcım ısı üretmesi nedeni ile (elektrikli olmayan teçhizat olarak) ATEX kapsamındadır
Cep telefonu ve benzeri haberleşme teçhizatı (Kulaklık, walkie-talkie vb.)
Evet (Elektrikli teçhizat)
Isı ve kıvılcım gibi kendi çalışması nedeni ile potansiyel ateşleme kaynağı mevcut olduğu için ATEX kapsamındadır
Buzdolabı ve uçucu madde ihtiva eden depolama kabinleri
Hayır
(Ancak Elektrikle çalışması açısından
Not 1 e bakılmalıdır)
ATEX Rehberi (the ATEX Guidelines_2017 section § 256) e bakılmalıdır)
Priz ve Çıkış Soketi
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Takıldığında veya çıkarıldığında elektriksel kıvılcım veya ark çıkarma özelliği neden ile potansiyel ateşleme kaynağı içermektedir.
NOT: Farklı ülkelerde priz ve soket çıkışları için yerel bazda uygulanan doküman ve özel gerekler mevcut olabilir
Rotary valf
(Hava Kildi olarak da bilinmektedir)
Evet
(Elektrikli olmayan teçhizat)
Patlamanın izolasyonu ve yayılmasını önlemek için değil, kullanıldığı yerde ürün miktarı (dozlama) teçhizatı olarak kullanılmaktadır; ancak, patlama kaynağı (ignition source) olup olmadığı açısından patlama korumasının olup olmadığı değerlendirilmelidir
Sabit uygulamada kullanılan anahtar
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Gerek açıldığında ve de gerekse kapalı konuma getirildiğinde kıvılcım ya da ark çıkardığı için ateşleme kaynağı olduğundan ATEX kapsamında olan bir elektrikli teçhizattır
El Feneri
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Çalışırken ampulünde veya bataryasında ısı enerjisi üretmesi veya açma-kapama sırasında elektriksel kökenli kıvılcım üretme potansiyel ateşleme kaynağı oluşturduğu için ATEX kapsamındadır
Prizli Uzatma Kablosu
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Isı enerjisi ve elektriksel kökenli kıvılcım oluşturma riski nedeni ile ATEX kapsamındadır. Sadece geçici kullanıma mahsustur
Kablo Sarma Makarası
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Sadece geçici şartlarda kullanılmakta olsa da ısı enerjisi içerdiğinden ve kıvılcım üretebilme ihtimali nedeni ile potansiyel ateşleme kaynağı içeren bir elektrikli teçhizattı
PT 100 sensör
Hayır/ Evet
(Elektrikli teçhizat)
Hayır, eğer bir bariyerle birlikte kullanılan bir kendinden emniyetli sistem ile birlikte kullanılıyorsa;
Evet; ancak kullanımındaki her bir durum ayrıca değerlendirme yapılıp gerekliliği değerlendiriliyorsa
2014/34/EU DİREKTİFİNDE “KORUYUCU SİSTEM” OLARAK TANIMLANAN ÜRÜNLER
ÜRÜN
2014/34/EU direktifi kapsamında olup olmadığı
ÜRÜN ÖRNEĞİ
AÇIKLAMA
Yangın Söndürücü
Hayır
Patlamadan sonra oluşabilecek yangını söndürmede kullanılır
Alev Durdurucu
Evet
(Koruyucu Sistem)
Alevin (patlamanın) yayılmasını durdurmak için kullanılır. Alev durdurucu örneğin buhar geri kazanım hatlarında ve yeraltı tankında meydana gelebilecek bir patlamanın yayılarak diğer araçlara ulaşmasını engellemek için kullanılır. Annex II’ nin Madde 3 üne göre değerlendirilmelidir (Bkz:TS EN ISO 16852)
Rotary valve
Evet
(Koruyucu Sistem)
Sadece bir dozlama (ürün miktarını ayarlama) teçhizatı olarak değil aynı zamanda bir patlama yayılmasını önlemek için patlama izolasyon sistemi olarak da kullanılabilir. Bu nedenle patlamanın yayılmasını önleyen bir “Koruyucu Sitem” olarak ATEX 2014/34/EU Direktifinin Annex II’ nin Madde 3 Koruyucu Sistem Gereklerine göre değerlendirilmelidir
Patlama Kapağı (Patlama tahliyesi için)
Evet
(Koruyucu Sistem)
Patlamanın etkilerini sınırlayan bir koruyucu sistem olarak değerlendirilmelidir. ATEX 2014/34/EU Direktifinin Annex II’ nin Madde 3 Koruyucu Sistem Gereklerine göre değerlendirilmelidir
Patlama Bastırma Sistemi (İçerisinde Patlama Bastırma sistemini harekete geçiren teçhizatı ile birlikte)
Evet
(Koruyucu Sistem)
ATEX direktifi 2014/34/EU, Article 1.1 eve Direktifin Annex II Temel Sağlık ve Güvenlik Gerekleri (ESHRs) Madde 1.5. ve 1.6. göre fonksiyonları ve güvenilirliklerine ve ATEX 2014/34/EU Direktifinin Annex II’ nin Madde 3 Koruyucu Sistem Gereklerine göre değerlendirilmelidir
2014/34/EU DİREKTİFİNDE Ex BİLEŞEN OLARAK TANIMLANAN ÜRÜNLER
Boş Muhafaza
Evet
(Elektrikli teçhizat)
Potansiyel ateşleme kaynağı olan bir elektrikli teçhizat kullanılmak üzere tasarlanmıştır
Görüntüleme Camı
Hayır
Öznel ateşleme kaynağı yoktur. Ancak görüntüleme camı bir Ex teçhizatın parçası olabilir. Bu nedenle de Ex ‘d’; Ex ‘o’ ve Ex ‘k’ koruma tipleri gereklerini sağlamalı ve darbeye dayanıklılık testini başarmalıdır
Kıvılcım Tutucu
Evet
Patlamayı sınırlandırmak için değil; önlemek için imal edilmektedir. Patlamayı önlemek için imal edildiğinde ATEX e göre imal edilen bir teçhizatın veya “Koruyucu Sistem” in bir bileşeni olarak değerlendirilerek belgelendirilmelidir
Magnetik kapı kapatma aparatı
Hayır
Hayır, çünkü bu ürün; bağımsız (autonomous) çalışma işlevi (function) olmayan ATEX Teçhizat veya koruyucu sistemin güvenli çalışması için asli bir çalışma özelliği olmayan bir üründür
2014/34/EU DİREKTİFİNDE EMNİYET, KONTROL ve AYARLAMA CİHAZI olarak tanımlanan ürünler
Endüstriyel bir süreçte yer alan alevlenebilir sıvıların, basınç seviyesinin ve sıcaklığın güvenli ayar sınırlarının kontrolü yapan Cihaz (Device)
Hayır
Çalışacağı alanın içine yerleştirildiğinde bizzat kendisinin potansiyel ateşleme kaynağı olabileceği ve korunma yapılması gereği değerlendirilmelidir. Ancak kendisi ateşleme kaynağı olmaktan başka (bir kontrol görevi olmaksızın) bir izleme (monitoring) ve alarm oluşturacak cihaz olarak düşünüldüğünde ATEX direktifi kapsamı dışındadır. Ancak burada da ürünün fonksiyonu ve güvenilirliliği göz önüne alınmalı, ATEX Direktifinin Ek II (ESHR) deki 1.5 ve 1.6 1 Clause”larına göre (Safety Devices tanımına göre) değerlendirilmelidir. Bkz: Not3:
Sıcaklığın aşırı yükselmesini önleyen ve ateşleme kaynağı olarak aktif olmasını önlemek için kullanılan cihaz (Device)
Evet
ATEX 2014/34/EU Direktifi Article 1.1 de yer alan ve direktifin Annex II -ESHR, Clause 1.5. and 1.6.ye göre fonksiyonu ve güvenilirliği değerlendirilmelidir (Örneğin akım sınırlama esaslı Ex e korumalı motorda kullanılan cihaz)
2014/34/EU Direktifi kapsamına girip girmediği konusunda tereddüt olan diğer ürünler
(Örnektir; başka ürünlerin de direktif kapsamında olup olmadığı yukarıda yer alan kriterlere göre değerlendirilmelidir)
ÜRÜN
2014/34/EU direktifi kapsamında olup olmadığı
ÜRÜN ÖRNEĞİ
AÇIKLAMA
Kablo
Hayır
Hayır, çünkü bu ürün; bağımsız (autonomous) çalışma işlevi (function) olmayan ATEX Teçhizat veya koruyucu sistemin güvenli çalışması için asli bir çalışma özelliği olmayan bir üründür
Kablo merdiveni ve zincirli kablo taşıma sistemi
Hayır
Hayır, çünkü bu ürün; bağımsız (autonomous) çalışma işlevi (function) olmayan ATEX Teçhizat veya koruyucu sistemin güvenli çalışması için asli bir çalışma özelliği olmayan bir üründür
İlave açıklama için Ek 2 ye bakınız
Güç aktarma ve sürücü kayışı
Hayır
Hayır, çünkü bu ürün; bağımsız (autonomous) çalışma işlevi (function) olmayan ATEX Teçhizat veya koruyucu sistemin güvenli çalışması için asli bir çalışma özelliği olmayan bir üründür
Ateşleme kaynağı içermemektedir Ancak ilave açıklamalar için Not 2 ye bakılmalıdır. Ancak, kayışın çalışması sırasında kullanıldığı yerde oluşabilecek tehlike oluşumu için; yani potansiyel statik elektrik, aşırı ısınma ve çalışma sıcaklığı limitlerinin aşılması ve alevigeciktiricilik özelliklerinin ürünün imalatçısı tarafından değerlendirilmelidir
Elektrikli tesislerde duman ve sis tahliyesi için kullanılan Konduit ve boru
Hayır
Bu ürün; bağımsız (autonomous) çalışma işlevi (function) olmayan ATEX Teçhizat veya koruyucu sistemin güvenli çalışması için asli bir çalışma özelliği olmayan bir üründür
NOT: Alevsızdırmaz muhafaza ile kondüit sızdırmazlık cihazı arasında kullanılanlar hariçtir
Kablolu veya kablosuz Kablo Pabucu
Hayır
Ürün; bağımsız (autonomous) çalışma işlevi (function) olmayan ATEX Teçhizat veya koruyucu sistemin güvenli çalışması için asli bir çalışma özelliği olmayan bir üründür
Statik elektrik boşaltıcı ürünler (ESD)
Hayır
Ürün; bağımsız (autonomous) çalışma işlevi (function) olmayan ATEX Teçhizat veya koruyucu sistemin güvenli çalışması için asli bir çalışma özelliği olmayan bir üründür
(örneğin bu amaçla kullanılan bileklik, ayakkabı, döşeme malzemesi, antistatik çanta)
Kapı
Hayır
Otomatik olmayan kapılar sabit bir duvarın parçası olarak kabul edilir ve patlayıcı atmosferin mevcut olduğu durumda (İlave açıklama için Ek 2 ye bakınız)
Merdiven (Malzemesi ne olursa olsun)
Hayır
Ateşleme kaynağı içermemektedir
Boya
Hayır
Ateşleme kaynağı içermemektedir
Depolama Tankı
Hayır
Ateşleme kaynağı içermemektedir
Çekiç, pense gibi el aletleri
Hayır
Ateşleme kaynağı içermemektedir
Not 1: İlave bilgiler sadece ATEX 2014/34/EU_2017_Guidelines dan değil; aynı zamanda "Non-binding guide to good practice for implementing the European Parliament and Council Directive 1999/92/EC" dan da elde edilebilir
Not 2: ATEX 2014/34/EU Direktifi kapsamına giren teçhizat, korucu sistem, komponent ve güvenlik, kontrol ve ayar teçhizatı veya bu kapsama girmeyen diğer teçhizat, kullanım şartlarına bağlı olarak patlama tehlikesi üretebilirler. Bu tip teçhizat; sürtünme, aşınma ve paslanma etkileri ile hafif metal (örneğin alüminyum ve magnezyum) içerip içermedikleri açısından da değerlendirilmeli ve bu tip malzemenin alaşım olarak da olsa termit (alümino-termit) reaksiyon oluşturup oluşturmadıkları ve bu nedenle de patlama kaynağı oluşturabilecekleri düşünülmelidir
Not3: ATEX 2014/34/EU Direktifinde yer alan Teçhizat (Equipment), Koruyucu Sistem (Protective System), Bileşen (Component) ve Güvenlik Cihazı (Safety Device) Tanımları
Teçhizat (Equipment)
Üretim, nakliye, depolama, ölçme, kontrol ve enerji dönüşümü ve/veya malzeme işleme için tasarımlanan ve kendi sahip olduğu muhtemel ateşleme kaynağı ile patlamaya sebebiyet verebilen ve ayrı ayrı veya birlikte bulunan makineler, tertibatlar, sabit veya mobil cihazlar, kontrol bileşenleri, bunların kullanım vasıtaları ve algılama veya önleme sistemleri
Koruyucu Sistem (Protective System)
Yeni başlamış patlamaları derhal durdurmak ve/veya patlama etki alanını sınırlamak için düşünülmüş olan, bağımsız sistemler olarak
kullanılmak üzere ayrı olarak piyasada bulundurulan teçhizat bileşenleri dışındaki cihazlar
Bileşen (Component)
Teçhizatın ve koruyucu sistemlerin emniyetli çalışması için gerekli olan ancak bağımsız olarak bir fonksiyonu olmayan herhangi bir parça
Güvenlik Cihazı (Safety Device - ATEX 2014/34/EU Annex II Madde 1.5 Güvenlikle İlgili Cihazlar konusunda Gerekler)
Muhtemel patlayıcı ortamlar dışındaki amaçlar için kullanılan, ancak patlama tehlikelerine karşı teçhizatın ve koruyucu sistemlerin emniyetli çalışması için gerekli olan veya buna katkı sağlayan güvenlik cihazları, kumanda cihazları ve ayarlama donanımları
Necdet KARABAKAL
Fizik Yük. Müh.
TÜRKAK ATEX Teknik Uzmanı
www.exbelgelendirme.com